
Jakość pasz – na co zwracać uwagę podczas wyboru?
Rynek pasz dla koni rośnie z roku na rok. Można znaleźć na nim coraz to nowsze mieszanki o zróżnicowanym przeznaczeniu, składzie i właściwościach. Choć właściciele koni, hodowcy i zawodnicy mają coraz większą świadomość w kwestiach dotyczących żywienia swoich podopiecznych, to w praktyce łatwo się w tym wszystkim pogubić. Kluczowa jest jednak niemal zawsze jedna i ta sama kwestia, a mianowicie jakość. I tu pojawia się problem. Jak ocenić jakość pasz dostępnych w sklepach? Na co warto zwrócić uwagę przy ich wyborze? Podpowiadamy w naszym poradniku.
Jakość paszy dla konia – dlaczego ma znaczenie i czym właściwie powinna wyróżniać się pasza dobrej jakości?
Jakość paszy, która trafia do żłobu Twojego konia, ma kluczowe znaczenie z kilku powodów. Każdy z nich jest na swój sposób ważny i może okazać się dla danego pokarmu dyskwalifikujący. O jakich aspektach zatem mowa?
1. Podstawa to zawsze bezpieczeństwo
Zacznijmy od kwestii najważniejszej, a mianowicie bezpieczeństwa. Musisz pamiętać o tym, że konie są bardzo wrażliwe na pobierany pokarm. Z uwagi na budowę przewodu pokarmowego zwierzęta te nie mogą bowiem wymiotować. Nawet jednorazowe spożycie paszy, która nie powinna znaleźć się w końskim żołądku, może więc skończyć się naprawdę poważnymi konsekwencjami. Najważniejsze jest więc zawsze to, aby pasza była dla konia bezpieczna. W praktyce wpływa na to wiele aspektów, w tym m.in. sposób przechowywania. Nawet jeżeli zdecydujesz się na paszę z wysokiej półki, przed każdym posiłkiem sprawdź, czy aby na pewno nadaje się do spożycia – wbrew pozorom dotyczy to również sytuacji, w której otwierasz zakupiony worek po raz pierwszy.
2. Składniki, ich jakość i proporcje – na co warto zwrócić uwagę?
Aby móc ocenić jakość paszy pod względem składu, musisz mieć oczywiście dostęp do listy jej składników. Najczęściej nie jest to problem, bo producenci pasz umieszczają ją na opakowaniu, ale jeśli jej nie ma, to zrezygnuj z zakupu od razu. Najważniejsze jest oczywiście to, aby składniki były naturalne i wartościowe z punktu widzenia żywienia koni. Wszystkie powinny być też opisane konkretnie. Jeżeli pasza zawiera np. olej, to w składzie powinna znajdować się informacja o tym, z czego ten olej powstał. Przyznasz chyba, że olej lniany mówi Ci więcej, niż np. olej roślinny. Poza tym warto stawiać też na składniki możliwie mało przetworzone.
Ponadto, jeżeli chcesz mieć pewność, że pasza będzie miała za każdym razem taki sam skład, to stawiaj na produkty, w których wszystkie komponenty wypisane są z nazwy. Przykładowo na liście powinny być wypisane wszystkie składniki zbożowe po kolei, np. jęczmień, otręby pszenne, otręby ryżowe itp. Jeśli natomiast w recepturze znajduje się ogólne sformułowanie "ziarna zbóż, w tym...", to tak naprawdę użyte w paszy składniki mogą mieć różne proporcje w zależności od partii.
Wybierając pasze treściwe, warto na pewno przyjrzeć się składnikom stanowiącym źródło białka. Jakość białka jest bardzo ważnym aspektem, ponieważ powinno ono zapewnić koniowi dostęp do niezbędnych aminokwasów egzogennych, których jego organizm nie jest w stanie wytworzyć samodzielnie. Jak ocenić jakość białka w paszy? Źródła dobrej jakości białka to m.in. lucerna, soja, czy płatki grochu. Poza tym niekiedy w opisie pasz producent informuje o tym, że dana mieszanka zawiera większe ilości poszczególnych aminokwasów, np. lizyny.
3. Składniki odżywcze potrzebne do określenia dawki pokarmowej
Sam skład pasz to jedno. Jeżeli nie jesteś specjalistą z zakresu żywienia koni, to w praktyce może niewiele powiedzieć Ci o tym, jak pasza wypada, jeśli chodzi o składniki odżywcze. Z tego względu pasze dla koni powinny mieć na opakowaniu również informację o zawartość białka, tłuszczu, włókna, energii strawnej, a także witamin i minerałów. Da Ci to wiedzę o tym, czy pasza zapewni zbilansowany posiłek, który pokryje dzienne zapotrzebowanie konia na niezbędne składniki odżywcze. Poza tym pozwoli też dopasować dawkę pokarmową.
4. Smak i zapach, czyli aspekty kluczowe dla większości koni
Gdy wybierasz dla konia paszę treściwą, na pewno zależy Ci na tym, aby była dla niego zdrowa i zapewniała mu dostęp do niezbędnych składników odżywczych. Musisz jednak zdawać sobie sprawę z tego, że czasami to za mało. Większość koni zwraca bowiem dużą uwagę na smak i zapach podawanej im paszy. Niektóre są nawet wybredne lub mają w tym zakresie swoje własne indywidualne preferencje. Dobrze więc, jeśli producent pasz stara się tym wymaganiom sprostać. W praktyce w tym celu stosuje się różnego rodzaju składniki, które są dla konia po prostu smaczne. Do takich należą np. suszone owoce czy warzywa, jak wytłoki jabłkowe lub płatki marchewkowe. Dużą sympatią koni cieszą się też np. wysłodki buraczane czy dodatek melasy. Trudno tu jednak o tzw. receptę na sukces, bowiem konie są różne i mają swoje własne upodobania. Warto jednak brać je pod uwagę, bo w innym przypadku może się okazać, że kupisz dla swojego podopiecznego wysokiej jakości paszę, a on po prostu odmówi jej spożywania.
Rodzaje pasz dostępnych na rynku – co masz do wyboru?
Poszukując odpowiedniej dla swojego konia paszy, warto przyjrzeć się nie tylko jej jakości, ale także zwrócić uwagę na jej rodzaj. Nie wszystkie dostępne na rynku pasze treściwe pokryją bowiem zapotrzebowanie konia na niezbędne składniki odżywcze. Wbrew pozorom wcale nie musi być to ich wada. W żywieniu koni stosuje się bowiem różne rodzaje pasz, a każdy z nich ma nieco inne przeznaczenie. Tym sposobem wyróżnia się przede wszystkim:
- pasze kompletne – tego rodzaju pasze zapewniają koniom dostęp do dawki niezbędnych składników odżywczych. Podawane w odpowiedniej ilości są alternatywą dla ziarna zbóż, np. owsa, i dobrze uzupełniają dietę bazującą na sianie. Właściwie dobrana i podawana pasza kompletna w założeniu nie wymaga dodatkowej suplementacji;
- pasze uzupełniające – jak wskazuje sama ich nazwa, uzupełniają jadłospis konia o potrzebne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Z reguły stanowią uzupełnienie dla diety opartej na ziarnach zbóż i sianie, która sama w sobie bywa uboga np. w wysokiej jakości białko, witaminy i minerały. Pasze uzupełniające nazywa się też balanserami.
Poza tym na rynku dostępne są również tzw. koncentraty, czyli pasze uzupełniające o mocno skoncentrowanym składzie, które podaje się zwykle w niewielkich racjach. W praktyce można niekiedy zaliczyć je do dodatków paszowych.
W teorii można spotkać też pasze pełnoporcjowe – zgodnie z definicją pasza pełnoporcjowa pokrywa wszystkie potrzeby żywieniowe koni za wyjątkiem wody. Przy jej stosowaniu nie trzeba więc podawać siana. W rzeczywistości jednak takie pasze są stosowane rzadko.
Musli czy granulat – czy forma świadczy o jakości paszy?
W dyskusji o jakości paszy bardzo często pojawia się pytanie o to, jaka pasza dla konia jest lepsza – musli czy granulat? Niektórym wydaje się, że musli to z założenia pasza lepszej jakości niż granulat, co wynika głównie z tego, że wygląda bardziej zachęcająco. W praktyce wcale nie jest to jednak prawda, a wszystko zależy od wykorzystanych składników. Co ważne, na formę paszy treściwej warto zwrócić uwagę z innego powodu. Oba rozwiązania, zarówno granulat, jak i musli, mają bowiem swoje zalety i wady.
Jeżeli chodzi o granulat, to docenia się go przede wszystkim za wysoką strawność. Dodatkowo forma granulki uniemożliwia koniom jedzenie wyłącznie niektórych komponentów paszy. Granulat zajmuje też mniej miejsca i jest łatwiejszy w przeżuwaniu. Ta ostatnia cecha jest jednak jednocześnie jego wadą, gdyż nie sprzyja produkcji śliny, a tym samym gorzej wpływa na pH żołądka, co może niekiedy zwiększać ryzyko powstawania owrzodzeń. Paszy granulowanej zarzuca się też to, że zwykle zawiera dodatek melasy, który jest potrzebny, aby nadać jej pożądaną formę. W praktyce jednak nie do końca jest to wada, bowiem melasa jest dla koni smaczna i zachęca je do jedzenia.
Jeśli natomiast chodzi o musli, to na pewno docenia się je za to, że daje doskonały wgląd w wykorzystane w paszy składniki. Dla wielu właścicieli koni ma to naprawdę duże znaczenie. Poza tym pasze w formie musli spowalniają pobieranie pokarmu i zmuszają konia do dokładniejszego przeżuwania. Stymuluje to produkcję śliny i korzystnie wpływa na pH żołądka, zmniejszając ryzyko powstawania problemów trawiennych i owrzodzeń. Niektórzy doceniają musli też za to, co dla innych stanowi jego wadę, a mianowicie to, że koń może wybrać, które składniki chce zjeść, a których zjeść nie chce. Daje to bowiem większe pole do obserwacji tego, które komponenty paszy mogą być dla niego niekorzystne.
Jaka pasza będzie najlepsza dla Twojego konia? Czynniki, na które warto zwrócić uwagę
Koniecznie pamiętaj o tym, że nawet najlepsza pasza może okazać się dla konia złym wyborem, jeżeli nie zostanie odpowiednio dopasowana do jego indywidualnych potrzeb. Podstawa to zatem zawsze ich analiza. Na co warto zwrócić w tym przypadku uwagę? Otóż żywienie konia trzeba dopasować do jego rasy, wieku, masy ciała i stanu zdrowia. Bardzo ważnym czynnikiem jest też charakter wykonywanej pracy i jej intensywność. Poza tym znacznie ma również temperament – inne składniki będą bowiem polecane w diecie konia nerwowego i mocno pobudliwego, a inne w żywieniu takiego, któremu przyda się zastrzyk potrzebnej do pracy energii.
Wybór paszy dla konia – czy warto skorzystać z pomocy specjalisty?
Żywienie koni to dosyć skomplikowany temat, w którym trzeba uwzględnić nie tylko jakość i skład pasz, ale także indywidualne potrzeby samego konia. W końcu inaczej będzie wyglądała dieta koni sportowych, a inaczej hodowlanych, inaczej karmi się konie młode, a inaczej starsze. Zarówno stosowane pasze, jak i ich dawki zawsze trzeba więc dobierać indywidualnie. Wbrew pozorom nie musisz jednak robić tego na własną rękę. Jeżeli zdecydujesz się na żywienie konia dostępnymi w naszej ofercie paszami, to we wszystkim pomoże Ci nasz doradca żywienia koni. Ułożona przez niego dieta da Ci pewność, że Twój podopieczny otrzymuje na co dzień komplet niezbędnych składników odżywczych.
Jakość pasz a ich producent – czy marka ma znaczenie?
Na koniec przyjrzyjmy się jeszcze temu, czy podczas wyboru paszy warto kierować się marką. W praktyce może być to pewnego rodzaju wyznacznik – na pewno warto wybierać produkty tych producentów, którzy cieszą się na rynku dobrymi opiniami. W końcu to właśnie opinie, a nie ładna etykieta, dadzą Ci obraz tego, jak pasza sprawdza się w codziennym żywieniu koni. Poza tym dobrze jest, jeśli producent służy profesjonalnym wsparciem przy doborze paszy i jej dawkowania. W końcu nie każdy właściciel konia musi być specjalistą z zakresu dietetyki.
Mamy nadzieję, że wiesz już, na co warto zwrócić uwagę przy wyborze odpowiedniej dla swojego konia paszy. Liczymy też na to, że nasz poradnik pomoże Ci odnaleźć się w gąszczu przeróżnych opcji i podjąć najlepszą możliwą decyzję. Jeśli jednak potrzebujesz dodatkowego wsparcia, serdecznie zachęcamy Cię do kontaktu – nasi doradcy żywieniowi pozostają do Twojej dyspozycji i z przyjemnością pomogą Ci ułożyć bazującą na naszych paszach dietę.