Jak wybrać pasze dla koni w zależności od ich wieku i rasy? Podstawowe zasady

Konie są bardzo różne, a więc różne są także ich potrzeby pokarmowe. Choć w praktyce zależą one od wielu czynników, to do istotnych zalicza się na pewno wiek i rasę. Inne składniki odżywcze są bowiem kluczowe dla źrebiąt, a inne dla koni w tzw. kwiecie wieku czy koni starszych. Poza tym innego podejścia do żywienia wymagają konie gorącokrwiste, a innego zimnokrwiste czy kuce. W naszym poradniku przyjrzymy się tym aspektom nieco bliżej. Znajdziesz w nim praktyczne wskazówki, dzięki którym łatwiej będzie Ci dopasować dietę do potrzeb konkretnego konia. Pozwolą Ci one również odnaleźć się na bogatym rynku pasz, który bez znajomości podstawowych założeń żywieniowych może okazać się nieco przytłaczający.

Żywienie koni – co musisz wiedzieć?

Wielu właścicieli, hodowców czy zawodników zadaje sobie pytanie o to, jaka pasza będzie dla ich konia najlepsza. Niestety w praktyce nie da się wskazać tu jednej odpowiedzi, bowiem pasza, która byłaby najlepsza dla każdego konia, po prostu nie istnieje. Należy pamiętać, że konie są różne, a dieta każdego z nich powinna być dopasowana do jego indywidualnych potrzeb. Co istotne, potrzeby te nie są tak naprawdę stałe. Choć niektóre determinowane są rasą, to inne zmieniają się w zależności od wieku i obciążenia pracą. Poza tym podczas komponowania żywienia znaczenie mają dodatkowo także takie czynniki jak np. ogólny stan zdrowia czy temperament.

Przy wyborze diety wszystkie te aspekty warto sobie na pewno przeanalizować. Zrozumienie specyficznych potrzeb danego konia pozwoli dobrać dla niego żywienie, które będzie wspierało jego organizm i uwydatni jego naturalny potencjał. Co ważne, świadomy wybór diety pozwala też uniknąć podstawowych żywieniowych błędów. Jest to kluczowe, bo w praktyce nie wszystkie ich konsekwencje da się później naprawić.

Żywienie koni według wieku – trzy najważniejsze etapy

Zapotrzebowanie koni na składniki odżywcze różni się w zależności od wieku i zmienia się na przestrzeni lat. W praktyce można wymienić tu trzy podstawowe etapy – nieco innej diety wymagają konie w okresie wzrostu, innej te w kwiecie wieku, a innej końscy seniorzy. Poniżej omówimy sobie więc podstawowe założenia dietetyczne dla każdej z tych grup.

1. Żywienie źrebaków i koni młodych w okresie wzrostu

Żywienie każdego konia rozpoczyna się oczywiście od jego matki. To właśnie dlatego tak ważne jest, aby dbać o dobrą kondycję klaczy przez cały okres ciąży. Jest to szczególnie istotne w ostatnim trymestrze, kiedy jej potrzeby pokarmowe drastycznie się zmieniają i rosną. Po narodzinach źrebię pobiera początkowo niezbędne składniki odżywcze z mleka. Warto pamiętać zatem o tym, aby klacz w okresie laktacji otrzymywała wraz z pożywieniem potrzebne do produkcji dobrej jakości mleka białko, witaminy i minerały.

Dieta narodzonego źrebięcia zawsze powinna zaczynać się od siary. Ma ona bowiem specyficzny skład i właściwości, które są niezwykle ważne dla układu odpornościowego. Przez kolejne tygodnie źrebię żywi się mlekiem, a następnie zaczyna z reguły interesować się sianem. Stosunkowo szybko zaczyna też pobierać paszę klaczy i najlepiej, aby to właśnie tę paszę dostawało przynajmniej w pierwszych tygodniach po odsadzeniu.

Ważne jest, aby źrebię zaczęło przyjmować paszę treściwą jeszcze przed odsadzeniem od klaczy. Wówczas po odsadzeniu łatwiej będzie uniknąć problemów trawiennych i utraty wagi. Równie istotne są w tym przypadku pasze objętościowe. Jeśli źrebię niechętnie pobiera siano, to warto włączyć do jego diety sianokiszonki lub sieczki. Poza tym dobrym rozwiązaniem może okazać się wydłużenie czasu spędzanego na pastwisku.

Gdy źrebię będzie pobierało wystarczającą ilość włókna i odpowiednią dla siebie paszę treściwą, to proces odsadzania i związany z nim stres nie powinien tak negatywnie odbić się na jego zdrowiu. To bardzo ważne, aby nie pojawiły się różnego rodzaju problemy, np. wrzody. Po kilku tygodniach od odsadzenia paszę można zmienić. Jeśli jednak zawiera ważne dla prawidłowego wzrostu składniki odżywcze, to wcale nie musi być to konieczne.

Jaka pasza będzie najlepsza dla źrebiąt i młodych koni w fazie wzrostu?

Jeżeli chodzi o odpowiednią dla źrebiąt i odsadków w okresie wzrostu paszę, to powinna ona zawierać przede wszystkim wysokiej jakości białko. Jest ono absolutnie niezbędne dla prawidłowego wzrostu i budowania mięśni. Bardzo ważny jest też komplet najważniejszych witamin i minerałów.

Paszą o odpowiednim dla źrebiąt i młodych koni składzie jest np. nasz Energys Baby. To pasza bogata w białko, ważne dla młodych koni aminokwasy, składniki mineralne i witaminy. Ma postać drobnego granulatu, co ułatwia jej pobieranie i poprawia jej strawność. Co ważne, pasza ta ma dosyć szerokie zastosowanie – z powodzeniem sprawdzi się nie tylko dla źrebiąt i odsadków, ale może spożywać ją także młody koń na późniejszym etapie wzrostu czy klacz w laktacji.

2. Żywienie koni dorosłych w kwiecie wieku – jak je ułożyć?

Dobór paszy dla dorosłego konia zależy przede wszystkim od wykonywanej przez niego pracy i ogólnej kondycji. Znaczenie ma także rasa, ale temu przyjrzymy się nieco późnej. We wszystkich przypadkach wspólnym mianownikiem jest oczywiście pasza objętościowa. Warto na pewno zadbać o to, aby była dobrej jakości, a także, aby koń miał do niej swobodny dostęp. Podstawą jest w tym zakresie siano, choć trzeba pamiętać, że dla koni niezwykle cenne pod względem składników odżywczych są także świeże trawy. W miarę możliwości warto więc zapewnić koniowi dostęp do pastwiska, które będzie dla niego doskonałym źródłem świeżej paszy objętościowej.

Jeżeli chodzi o wybór paszy treściwej, to w tym zakresie dobrym punktem wyjścia jest zazwyczaj obciążenie pracą. Inaczej wygląda bowiem karmienie koni sportowych, a inaczej rekreacyjnych czy hodowlanych.

Żywienie koni sportowych – najważniejsze założenia

Żywienie koni sportowych jest dosyć wymagające, albowiem są one poddawane dużym obciążeniom. Aby utrzymać konia w dobrej kondycji, trzeba dopasować paszę treściwą do charakteru i intensywności wykonywanej przez niego pracy. Jednocześnie warto przy tym zwrócić uwagę na konkretne składniki odżywcze. Do najważniejszych należą źródła niezbędnej do treningów i startów energii, wysokiej jakości białko umożliwiające budowanie i regenerację mięśni, a także kluczowe dla wielu procesów fizjologicznych witaminy i minerały.

Jeśli chodzi o źródła energii, to musisz wiedzieć, że wyróżnia się wśród nich źródła energii uwalnianej wolno i szybko. Ta pierwsza zapewnia koniowi siły i wytrzymałość, a jednocześnie nie działa na niego pobudzająco. Do jej źródeł należy przede wszystkim włókno, a także coraz popularniejsze w żywieniu koni sportowych tłuszcze. Energia uwalniana szybko daje z kolei krótki, ale skondensowany zastrzyk sił, które potrzebne są do zadań dynamicznych, np. wyścigów czy pokonywania przeszkód. Jej źródłem jest przede wszystkim zawarta w zbożach skrobia.

Jaka pasza będzie najlepsza dla koni sportowych?

Choć przez lata konie sportowe karmiono głównie ziarnem, to dziś wiemy już, że taka dieta nie jest dla nich korzystna. Jest bowiem uboga i nie pokrywa zapotrzebowania na niezbędne składniki odżywcze. Jeżeli koń żywiony jest zbożem, a podstawę jego diety stanowi np. owies, to żywienie warto uzupełnić tzw. balancerem. W naszej ofercie znajdziesz idealną do tego celu paszę Energys Balancer. Jest bogata w wysokiej jakości białko, witaminy i minerały, dzięki czemu doskonale wyrównuje deficyty dietetyczne w diecie bogatej w owies.

Prym w żywieniu koni sportowych wiodą jednak obecnie specjalnie opracowane z myślą o ich potrzebach pasze komercyjne. W Energys oferujemy je w kilku różnych wariantach. To m.in. musli Energys Dynamix, granulat Energys Extra, a także przeznaczona dla pobudliwych koni sportowych pasza Energys Coldmix pozbawiona pobudzającego owsa.

Do żywienia koni sportowych używa się także różnego rodzaju pasz uzupełniających i dodatków paszowych. Przykładem może być tu nasza wzmacniająca pasza Energys Mash czy Energys Omega Gold. Poza tym często niezbędna okazuje się dodatkowa suplementacja witamin i minerałów. Możesz ją wdrożyć, stosując np. nasze preparaty Bestermine Horse Mineral czy Animki Konie. U koni sportowych dobrze sprawdza się też nasz bogaty w wapń i białko granulat z lucerny. Nie tylko uzupełnia dietę, ale także korzystnie wpływa na pH żołądka i pomaga zapobiegać wystąpieniu wrzodów.

Żywienie koni rekreacyjnych i hodowlanych – jak je dobrać?

Konie wykorzystywane do rekreacji i hodowli mają zwykle nieco niższe zapotrzebowanie na składniki odżywcze niż konie sportowe. W zależności od kondycji i wykonywanej pracy oprócz paszy objętościowej w ich diecie stosuje się dodatek mniej energetycznych pasz treściwych. Powinny zapewniać koniowi dostęp do źródeł energii, białka, a także kluczowych witamin i minerałów.

Jaka pasza najlepiej sprawdzi się do żywienia koni wykorzystywanych w rekreacji i hodowli?

Dla koni rekreacyjnych i hodowlanych polecamy przede wszystkim nasz uniwersalny granulat Energys Standard. Jest bogaty w składniki odżywcze, a zarazem smaczny i chętnie pobierany nawet przez konie wybredne. Poza tym mamy również pozbawioną pobudzającego owsa paszę dla koni nadpobudliwych, a mianowicie granulat Energys Relax. Jeżeli zaś koń karmiony jest ziarnem i potrzebuje uzupełniających dietę składników odżywczych, to doskonale sprawdzi się nasz Energys Balancer. Za sprawą wysokiej jakości białka, witamin i minerałów sprawi, że w żywieniu znajdzie się wszystko, czego koń potrzebuje do zdrowia i dobrej kondycji.

Dodatkowo do diety koni rekreacyjnych i hodowlanych można włączyć też pasze wzmacniające i dodatki witaminowo-mineralne. Jeżeli to rozważasz, to rzuć okiem na wspomniane już preparaty Bestermine Horse Mineral, Animki Konie, czy też pasze Energys Mash bądź Energys Omega Gold.

3. Żywienie starszych koni – co ma w tym przypadku największe znaczenie?

Żywienie starszego konia powinno być przede wszystkim dopasowane do jego aktywności i stanu zdrowia. Trudno tu o jednoznaczne zasady, bowiem niektóre starsze konie długo zachowują świetną kondycję i aktywność, podczas gdy inne szybciej zaczynają podupadać na zdrowiu i tracić siły do pracy. U koni w słusznym wieku należy przede wszystkim zwrócić uwagę na zęby. Często pojawiają się bowiem różnego rodzaju problemy stomatologiczne, które utrudniają pobieranie i przeżuwanie zarówno paszy objętościowej, jak i treściwej. Niestety nierzadko wyraźnie przekłada się to na zdrowie – koń zaczyna wówczas tracić na masie i kondycji.

Jeżeli starszy koń ma problem z pobieraniem i przeżuwaniem siana, to na pewno warto zapewnić mu więcej dostępu do świeżych traw. Dietę dobrze jest uzupełnić też paszą objętościową w formie miękkiej sieczki czy granulatu z lucerny. Można stosować też pasze włókniste przeznaczone do podawania na mokro, np. wysłodki buraczane.

Aby pomóc starszemu koniowi zachować zdrowie i dobrą kondycję, a także uniknąć spadków masy ciała, do diety warto włączyć dodatek dobrej jakości pasz treściwych. U koni seniorów wzrasta zapotrzebowanie na białko, witaminy i minerały, a więc należy pamiętać, aby składniki te były w paszy obecne. Wyjątkiem są jedynie konie cierpiące na zaburzenia pracy nerek, u których nie można stosować bogatej w białka diety.

Jaka pasza będzie odpowiednia do żywienia starszych koni?

W Energys dla starszych koni polecamy np. nasz uniwersalny granulat Energys Standard. Jego granulowana postać poprawia strawność paszy, a dodatek melasy sprawia, że jest chętnie pobierana nawet przez konie wybredne. Co ważne, pasza nadaje się do podawania na mokro, co może okazać się niezwykle ważne dla koni z problemami stomatologicznymi.

Poza tym dla organizmu starszego konia korzystna będzie też nasza pasza Energys Baby. Jest bogata w wysokiej jakości białko, witaminy i minerały. Ma przy tym postać drobnych granulek, co ułatwia jej pobieranie i poprawia jej strawność. Wzmacniająco u starszych koni można stosować też nasz mesz Energys Mash, a także bogatą w nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 paszę Energys Omega Gold.

Żywienie koni w zależności od rasy – na co warto zwrócić uwagę?

Konie mogą potrzebować nieco innych składników odżywczych w zależności od rasy. W tym zakresie szczególnego podejścia wymaga na pewno żywienie koni zimnokrwistych i kuców. Są to bowiem konie, którym zaleca się dietę bazującą na paszach objętościowych. Jeżeli w żywieniu stosuje się dodatek paszy treściwej, to powinna być to pasza o niskiej zawartości skrobi i cukrów. Konie z tych grup są bowiem wrażliwe na cukier i skrobię, a do tego mają tendencję do przybierania na masie. Nieodpowiednio dopasowane żywienie szybko może skończyć się więc nadwagą, a także różnego rodzaju problemami zdrowotnymi, np. ochwatem.

Jeżeli chodzi o układanie diety koni zimnokrwistych i kuców, to warto zadbać na pewno o stały dostęp do wysokiej jakości siana i pastwiska. Poza tym ważny jest wybór paszy treściwej o odpowiednim składzie. W Energys dla koni z tych grup przygotowaliśmy specjalnie opracowaną paszę Energys Pony. Jest bogata w witaminy i minerały, za to uboga w węglowodany. Charakteryzuje się bezzbożowym składem o obniżonej zawartości skrobi i cukru.

Żywienie koni gorącokrwistych nie różni się aż tak bardzo w zależności od rasy. Oczywiście są pewne niuanse, z którymi zawsze warto się zapoznać, jak np. tendencja do nadpobudliwości i wrzodów u koni pełnej krwi angielskiej, czy też podatność na ochwat i problemy skórne u koni arabskich. Ras jest jednak wiele, a więc niestety w naszym poradniku nie damy rady omówić ich wszystkich.

Dobieranie dla konia diety dopasowanej do wieku i rasy – skorzystaj z naszej pomocy

Mamy nadzieję, że masz już ogólny pogląd na to, jak żywić konie w zależności od rasy i wieku. Jak widzisz, przy układaniu końskiej diety trzeba wziąć pod uwagę wiele różnych aspektów. Jeżeli szukasz odpowiednich dla swojego konia pasz, to gorąco zachęcamy Cię do zapoznania się z naszą ofertą. W Energys oferujemy Ci również dietetyczne wsparcie – jeżeli zdecydujesz się na żywienie konia naszymi paszami, to w ułożeniu jego diety pomoże Ci nasz doradca żywieniowy. Zapraszamy Cię więc również do kontaktu i skorzystania z naszej pomocy.